Maszyna kopiąca. Budowa i rodzaje koparki

Według powszechnej definicji, koparka to maszyna do robót ziemnych, która oddziela urobek od gruntu i przenosi w inne miejsce. Może jednak pełnić także inne funkcje, na przykład służyć jako narzędzie przeładunkowe czy ładowarka. Dodatkowo koparka jednonaczyniowa wyposażona w odpowiedni osprzęt może być wykorzystywana jako kafar, młot hydrauliczny, świder, zrywak, widły, a nawet nożyce.

Podział koparek

Koparki dzielimy przede wszystkim ze względu na charakter ich pracy oraz w zależności na rodzaj osprzętu roboczego. Koparki, które pracują w cyklu przerywanym, są wyposażone w jedno naczynie urabiające, stąd nazywa się je koparkami jednonaczyniowymi. Są to koparki najczęściej spotykane i stosowane. Cykl przerywany oznacza, że pomiędzy kolejnymi etapami pracy naczynia znajdują się etapy pomocnicze. Jeżeli koparka oddziela urobek od gruntu, a następnie opróżnia łyżkę na samochód transportowy, to moment opróżniania określa się etapem pomocniczym. Praca właściwa koparki to moment oddzielania urobku od gruntu. Jeżeli kolejne etapy pracy następują bez etapów pomocniczych, a więc jedno po drugim, mówimy o koparkach pracujących w cyklu ciągłym. Są to koparki wielonaczyniowe, naczynia ustawione są na kole czerpakowym lub są połączone zamkniętym łańcuchem. Stosuje się je na przykład w górnictwie odkrywkowym, przy skarpowaniu nasypów czy w składach materiałów sypkich. Koparki wielonaczyniowe łańcuchowe dzielimy na poprzeczne i wzdłużne, natomiast kołowe na wzdłużne i przestrzenne. Należą do największych maszyn do robót ziemnych. Jeśli chodzi o podział ze względu na osprzęt roboczy, koparki dzielimy na podsiębierne, przedsiębierne, zbierakowe i chwytakowe.

Koparka nie tylko do kopania

Jak wspomnieliśmy we wstępie, koparki mogą być wykorzystywane nie tylko do robót ziemnych. Koparki na placu budowy mogą być wykorzystywane do podnoszenia ładunków, jeśli zostaną wyposażone w osprzęt dźwigowy. Do przenoszenia ciężkich ładunków, których nie trzeba podnosić na dużą wysokość, a jedynie zmienić ich miejsce położenia, czasem wystarczają tylko łańcuchy i nie trzeba demontować łyżki koparki. Podobnie jest, gdy koparka wykorzystywana jest jako ładowarka. Ciekawym zastosowaniem jest wykorzystanie koparki jako kafaru, a więc urządzenia służącego do wbijania pionowych pali. Musimy wówczas zamontować na koparce tak zwany osprzęt bijakowy. Przykład opisu osprzętu bijakowego wraz ze zdjęciami i rysunkami technicznymi możemy obejrzeć na stronie firmy Hydro-Tor z Torunia, która zajmuje się ich produkcją, narzędziami wiertniczymi oraz hydrauliką siłową. Palowanie doskonale sprawdza się do osadzania i wzmacniania fundamentów na gruntach o niskiej nośności, na gruntach odkształcalnych lub gdy w danym miejscu badania wykażą wysoki poziom wód gruntowych. Dzięki tej technologii możliwe jest wzniesienie konstrukcji nawet na torfach i namułach.