Co mówią przepisy o stawianiu rusztowań budowlanych?

Rusztowania mają za zadanie zapewnić bezpieczeństwo w trakcie prac na wysokościach. Chociaż są to konstrukcje tymczasowe, to należy je stawiać ze szczególną ostrożnością, ponieważ źle postawione rusztowanie może stanowić zagrożenie dla pracowników i przechodniów. Przepisy o stawianiu rusztowań określają m.in. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury, Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej oraz Rozporządzenia Ministra Gospodarki.

Podczas stawiania rusztowań budowlanych do najważniejszych problemów należy przygotowanie odpowiedniego podłoża, wykonanie kotwienia oraz odpowiednie zabezpieczenia BHP. Szczególnym problemem jest spełnienie warunków wymaganych prawem w zastanych realiach na terenie budowy, które często sprawiają problem w prawidłowym funkcjonowaniu rusztowania. W artykule wyjaśniamy, o jakich przepisach należy pamiętać podczas stawiania rusztowań.

Ustawianie na podłożu

Podłoże pod rusztowanie jest jednym z kluczowych elementów dla funkcjonowania rusztowania. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 – należy ustawić rusztowanie na podłożu, które jest ustabilizowane i wyprofilowane ze spadkiem umożliwiającym odpływ w czasie opadów. Dodatkowe przepisy dotyczące podłoża określa również norma PN-M-47900-2:1996, która dookreśla wymagania dotyczące podkładów (zabrania m.in. stosowania podkładów klinowych, popękanych lub w postaci cegieł). Szczegółowa informacja o tym jaka powinna być nośność podłoża, na który ustawiane jest rusztowanie powinna znaleźć się w dokumentacji rusztowania. Należy pamiętać, że przy montażu rusztowaniach budowlanych niedopuszczone jest zastosowanie prowizorycznych podkładów, ani składających się z kilku elementów, ponieważ przepisy jednoznacznie wskazują, że rusztowanie należy ustawić na pojedynczym podkładzie, na którym znajdą się obie podstawki.

Kotwienie

Liczba i rozmieszczenie kotew powinna być opisana w instrukcji obsługi rusztowania. Trzeba jednak pamiętać, że dodatkowo musimy też przestrzegać Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych. Określa ono składową poziomą dla każdego zamocowania – nie mniejszą niż 2,5 kN – a także wskazuje że konstrukcja nie może wystawać ponad 3 metry nad ostatnie kotwienie, a położenie pomostu nie może być wyżej, niż 1,5 m od mocowania. Projektanci rusztowań jednoznacznie określają jaką formę powinno mieć kotwienie (czy krokiew krótkich, przenoszących obciążenie prostopadłe do elewacji, czy kotew długich lub trójkątnych, które przenoszą obciążenia prostopadłe i równoległe do elewacji). Specjaliści z firmy Euro Rusztowania zauważają, że szczególnie niebezpieczne jest ograniczanie ilości kotew w przypadku gdy rusztowanie jest zakryte siatką ochronną lub plandeką, ponieważ zwiększa to obciążenia na rusztowanie spowodowane działaniem wiatru, oddziałującego na rusztowanie.

Zabezpieczenia BHP

Podczas stawiania rusztowań budowlanych nie możemy również zapomnieć o środkach bezpieczeństwa i higieny pracy. Prace na wysokościach są szczególnie niebezpieczne, dlatego należy zachować szczególną ostrożność! Jednym z warunków jest odgrodzenie terenu, na którym wykonywane są roboty związane z montażem lub demontażem rusztowania w odległości 1/10 wysokości rusztowania, jednak nie mniej niż 6 metrów. W przypadku gdy otoczenie uniemożliwia zachowanie tych odstępów, dopuszcza się zastosowanie środków zastępczych, jak np. siatki ochronne albo daszki ochronne. Dodatkowe wymagania dotyczą pomostów roboczych – każdy powinien posiadać barierki na wysokości 0,5 m oraz 1m powyżej poziomu mostu. Stawiając rusztowanie budowlane powinniśmy pamiętać, że nie da się zapewnić bezpieczeństwa tylko częściowo. Dlatego, niedopuszczalne jest stosowanie norm w sposób uznaniowy albo selektywny. Tylko rusztowanie spełniające wszystkie wymogi w zakresie BHP i właściwości konstrukcyjnych będzie rusztowaniem bezpiecznym.